Deprem geldiğinde ilk akla gelen şey, ne zaman, nerede ve ne kadar etkili olacağıdır. Ancak panik yapmadan doğru bilgiye ulaşmak, güvenli bir şekilde hareket etmenizi sağlar. İşte deprem haberciliğini doğru yakalamanın birkaç pratik yöntemi.
İnternette "deprem" kelimesiyle karşılaştığınızda bir sürü site karşınıza çıkabilir. Hepsi aynı kalitede değildir. Öncelikle resmi kurumların web sitelerini tercih edin. Türkiye'de Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (KRDAE), AFAD ve USGS gibi kuruluşlar anlık verileri ve analizleri ücretsiz sunar.
Bu sitelerin avantajı, verilerin doğrudan sensörlerden alınması ve bağımsız uzmanlar tarafından doğrulanmasıdır. Çoğu site ayrıca mobil uygulama ve SMS uyarı servisi de sağlar. Böylece telefonunuzdan bile anlık bilgi alabilirsiniz.
Eğer sosyal medyada haber alıyorsanız, hesabın doğrulanmış (verified) olduğundan emin olun. Resmi kurumların Twitter ve Instagram hesapları, acil durum anında sık sık güncelleme yapar. Takipçi sayısı yüksek, ancak kaynağı belirsiz sayfalardan gelen “son dakika” haberlerine itibar etmeyin.
Türkiye'de AFAD’ın “Deprem Erken Uyarı Sistemi” (DEUS) hem telefon hem de internet üzerinden ücretsiz hizmet sunar. Uygulamayı indirip konumunuzu açık tutarsanız, 5-10 saniye öncesinden sarsıntı sinyali alabilirsiniz. Bu kısa süre, bir binayı terk etmek, masayı altına saklamak ya da dışarı çıkmak için yeterli bir avantajdır.
Mobil uygulamaların birçoğu aynı zamanda geçmiş depremlerin harita üzerindeki dağılımını gösterir. Böylece yaşadığınız bölgenin risk seviyesini gözlemleyebilir, evinizde hangi önlemleri almanız gerektiğini planlayabilirsiniz.
Bir diğer pratik yol ise SMS uyarı servisine kaydolmak. Operatörünüzün hizmetleri arasında genellikle “deprem bildirimleri” seçeneği bulunur. Kaydolduktan sonra, büyük bir deprem gerçekleştiğinde kısa bir mesaj alırsınız. Bu yöntem, internet bağlantısı zayıf olduğunda bile işe yarar.
Unutmayın, deprem haberciliği sadece “ne oldu” sorusuna cevap vermekle kalmaz; aynı zamanda “ne yapmalı” sorusuna da yanıt sağlar. Bu yüzden haberleri okurken, ek olarak verilen güvenlik tavsiyelerini de not alın.
Son olarak, aile ve yakınlarınızla bir acil durum planı oluşturun. Toplanma noktası, iletişim kanalı ve acil çanta içeriği gibi detayları önceden belirlemek, panik anında daha kontrollü hareket etmenizi sağlar.
Özetle: Resmi kurum siteleri, doğrulanmış sosyal medya hesapları ve mobil uyarı uygulamaları en güvenilir kaynaklardır. Bu araçları aktif tutarak, deprem geldiğinde ne yapmanız gerektiğini önceden bilirsiniz. Güvenli kalmak, doğru bilgiye ulaşmakla başlar.
23 Derece yayıncısı Gökhan Özbek, hükümetin deprem müdahalesine yönelik eleştirel haberleri nedeniyle gözaltına alındı. Uluslararası kuruluşlar, bu olayı Türkiye'de basına yönelik baskıların bir yansıması olarak değerlendirdi.